وب ۳، اینترنتی آزاد و پیشرفته برای کاربران

وب 3.0 نسخه احتمالی آینده‌ی اینترنت مبتنی بر بلاک‌چین‌های عمومی است؛ نسخه‌ای که برای تسهیل تراکنش‌های ارزهای دیجیتال شناخته شده است. جذابیت وب 3.0 در این است که غیرمتمرکز است؛ این بدان معناست که به جای دسترسی مصرف‌کنندگان به اینترنت از طریق خدماتی که توسط شرکت‌هایی مانند گوگل، اپل یا فیس‌بوک میانجی‌گری می‌شوند، افراد خودشان مالک و اداره‌کننده‌ی بخش‌های اینترنت هستند. در ادامه این مطلب ایساج تصمیم داریم بیشتر درباره وب 3 (Web3) صحبت کنیم. با ما همراه باشید با پاسخ به این سوال که وب 3.0 چیست؟

وب 3 چیست؟

وب 3 نسل جدید اینترنت است که بر پایه وب ۲ ساخته شده است. خیلی از افراد برنامه نویسی وب ۳ را به عنوان پایگاه داده جامع و کامل در نظر می‌گیرند. این پایگاه داده می‌تواند داده‌هایی که کاربران اینترنتی به آن می‌دهند را پردازش کند و به آنها پاسخ مناسب بدهد. خوبی پروژه وب ۳ این است که می‌تواند داده‌ها در قالب‌های مختلف، مثل داده‌های صوتی، متنی و … را پردازش کند و به آنها پاسخ دهد.

یک مزیت مهم دیگر حوزه وب ۳ این است که وب ۳.۰ تمرکز خود را بر روی کاربرانش می گذارد. این یعنی که وب ۳ هم در مالکیت شرکت‌های بزرگ است و هم این که کاربران عادی اینترنت می‌توانند به راحتی با آن تعامل داشته باشند.

اما چطور شد که ما به پروژه های وب 3 رسیدیم و سیر تکاملی وب ۳.۰ چیست؟

(برای خرید شارژ یا خرید بسته اینترنت همراه به وب سایت ایساج رجوع کنید.)

تاریخچه وب 3: آغاز اینترنت و وب

برای اینکه به این سوال پاسخ دهیم که وب 3.0 چیست، اول باید به آغاز تاریخچه اینترنت نگاهی بیندازیم. سال‌هاست که وب بخشی از زندگی انسان‌ها و زندگی مدرن شده است و تقریبا برای اکثر افراد زندگی بدون وب غیرممکن است. اما وب همیشه وجود نداشته و همیشه هم به این صورت امروزی نبوده است. آغاز اینترنت و وب به دهه ۶۰ و ۷۰ قرن بیستم باز میگردد. در آن زمان، وب با چیزی که ما الان از ان استفاده کنیم خیلی فرق داشت.

اولین نسخه وب، وب 1 بود و این نسخه پیش از وب 2 و وب 3 در عرصه اینترنت وجود داشت. اما وب 1 به چه صورت بود و چه فرقی با نسخه‌های بعدی خود داشت؟

(در مورد تفاوت مگابایت و مگابیت مطالعه کنید.)

آغاز وب ۱

آغاز وب ۱ با فردی به نام برنز لی و تیمش شروع شد. برنز لی و همکارانش پروتکل‌هایی را به وجود آوردند که در نهایت وب 1 را تشکیل می‌دادند. این پروتکل‌ها از نوع باز و غیرمتمرکز بودند و کاربران به وسیله آنها می‌توانستند از نقاط مختلف دنیا اطلاعات را رد و بدل کنند.

وب 1 در بین سال‌های ۱۹۹۰ تا ۲۰۰۴ استفاده می‌شد و بیشتر وب‌سایت‌هایی که در این نسخه وجود داشتند، تحت مالکیت شرکت‌ها بودند. بنابراین، هیچ تعاملی بین کاربران آزاد و مستقل اینترنت وجود نداشت. برای همین، نام دیگر نسخه این نسخه وب Read only یا وب فقط خواندنی بود.

وب 1آغازی برای تکامل نسخه‌های بعدی و ارائه‌ی وب 3 به جهان مدرن بود.

(از مطلب وای فای دایرکت بازدید کنید.)

وب 2 – امکان ارائه فرصتی برای تعامل با کاربران

بعد از گذشت سال ۲۰۰۴ وارد حوزه فعالیت وب 2 می‌شویم که تا به امروز فعالیت آن ادامه دارد و در حال حاضر کاربران از این نسخه وب استفاده می‌کنند. آغاز وب 2 را می‌توان مصادف با پیدایش رسانه‌های اجتماعی در اینترنت در نظر گرفت. با رسانه‌های اجتماعی کاربران نه تنها می‌توانستند محتوای وب را بخوانند، بلکه می‌توانستند در آن هم بنویسند. به این صورت، به این نسخه وب نسخه وب خواندنی – نوشتنی یا read-write گفته می‌شد.

پیش از وب ۲ کاربران فقط می‌توانستند محتوای وب را بخوانند، اما نمی‌توانستند در آن بنویسند و با کاربران دیگر تعامل نداشتند.

(مطلب کسب درآمد از اینترنت می‌تواند برای شما مفید باشد.)

امکان به اشتراک گذاشتن محتوا و درآمدزایی با وب 2

در وب ۲ شرکت‌ها سایت‌هایی را ارائه می‌کنند که کاربران در آن‌ها می‌توانند محتوای خود را را به اشتراک بگذارند و با هم تعامل داشته باشند. با محبوب شدن این نسخه از وب بعضی از شرکت‌ها توانستند ارزش تولید محتوا را تعیین کنند. وب ۲ این فرصت را فراهم کرد که بتوان از تبلیغات محتوا درآمدزایی کرد.

بر خلاف وب 3، از معایب وب 2 می‌توان به این مساله اشاره کرد که با اگرچه کاربران می‌توانند محتوای خود را در پلتفرم‌های مختلف و سایت‌ها به اشتراک بگذارند، اما هیچ مالکیتی بر روی وبسایت ندارند و نمی‌توانند از انتشار محتوای خود سود زیادی ببرند.

(ز مطلبی که در مورد تاخیر شبکه 5G نوشته‌ایم، بازدید کنید.)

وب 3 چیست؟ وب تمام و کمال برای کاربران

ایده وب ۳ برای اولین بار توسط گاوین وود مطرح شد. گاوین وود یکی از مغزهای متفکر ارز دیجیتال اتریوم بود و این ایده را در سال ۲۰۱۴ مطرح کرد. به عقیده گاوین وود، خیلی از کاربران اینترنتی به خود وب اعتماد ندارند، بلکه به چند شرکت خصوصی اعتماد دارند که وب‌سایت‌ها را کنترل می‌کنند. برای همین، ایده‌ وود این بود که باید وب به گونه‌ای طراحی شود که کاربران اینترنتی بتوانند به خود آن اعتماد کنند.

در ایده پروژه وب 3، به جای این که وب مالکیتش در اختیار شرکت‌های خصوصی باشد، کاربران می‌توانند در مالکیت آن سهیم باشند.

(در مورد تکنولوژی بلوتوث بیشتر بدانید.)

تعریف وب ۳.۰ چیست؟

تا اینجا گفتیم آغاز و تاریخچه وب ۳ چیه و در ادامه می‌خواهیم ببینیم که تعریف کلی پروژه های وب 3 چیست. تعریف کلی پروژه وب ۳ به اینترنت پیشرفته و جدیدتر نسبت داده می‌شود. حوزه وب ۳ برای عملکرد مرکزی خود ابزارهایی مثل زنجیره بلاکی، رمز ارز و NFT را به کار می‌گیرد. به این صورت، کاربران نه تنها می‌توانند آن را بخوانند و در آن بنویسند، بلکه می‌توانند مالکیت آن را هم داشته باشند.

خلاقیت و ابتکار پروژه های ارز وب 3 دیجیتال چیست؟

ممکن است موقعی که میخواهیم وب 3 ارزهای دیجیتال را تعریف کنیم، نتوانیم به طور دقیق تعریف خوبی برای آن ارائه دهیم. اما وب 3 ارزهای دیجیتال خصوصیاتی دارد که از ویژگی‌های مرکزی و اصلی آن هستند و در تعریف آن حتما باید در نظر گرفته شوند. یک ویژگی و ابتکار وب نسل ۳ این است که بیشتر در اختیار کاربران قرار می‌گیرد.

اکثر فضای نسخه‌های قبلی وب در اختیار چند شرکت خصوصی با قدرت و نفوذ بود. اما وب ۳ این نوع مالکیت را بین کاربران و شرکت‌ها تقسیم می‌کند.

(در ایساج بخوانید: اینترنت فیبر نوری چیست؟)

دسترسی یکسان و استفاده از ارزهای دیجیتال

دسترسی همگان به وب ۳ یکسان است. این به این معنی است که شما نیاز به اجازه خاصی برای دسترسی به وب ۳ ندارید. یک نکته مهم دیگر در استفاده از وب 3 ارز دیجیتال این است که برای پرداخت پول از ارزهای وب 3 استفاده می‌کنید.

با استفاده از ارزهای دیجیتال وب ۳ دیگر مجبور نیستید که از سیستم بانکی و آنلاین برای پرداخت پول استفاده کنید.

(در مورد اینترنت VDSL مطالعه کنید.)

اختیار بیشتر کاربران در نحوه استفاده از وب

نکته دیگر در مورد web 3.0 این است که همه کاربران در نوع استفاده از وب 3 ارز دیجیتال کاملاً قابلیت تصمیم‌گیری دارند. در نسخه‌های قبلی وب، بیشتر کاربران مجبور بودند به شرکت‌های خصوصی که این وبسایت‌ها را طراحی می‌کردند، اعتماد کنند. اما دیگر با وب ۳ آنها کاملاً در تصمیم‌گیری برای استفاده از این نوع وب اختیار کامل  دارند.

چرا ویژگی های وب 3 مهم هستند؟

در بخش قبلی به طور مختصر توضیح دادیم که در ایده وب ۳ ابتکار و خلاقیت‌هایی وجود دارد. اما چرا این ابتکارها و خلاقیت‌ها در وب ۳ برای ما مهم هستند؟ در این بخش بیشتر در این مورد توضیح می‌دهیم و به شما می‌گوییم که چرا ویژگی‌هایی وب ۳ برای کاربران اینترنتی مهم هستند.

با وب 3 از ارزش پول خود در دنیای آنلاین محافظت کنید

انجام تراکنش‌های آنلاین با استفاده از روش‌های سنتی و سیستم بانکی در برخی اوقات می‌تواند به نفع کاربران نباشد. برای مثال، فرض کنید که با سیستم بانکی آنلاین صندوق گنجی برای یک بازی آنلاین گرفته‌اید. حالا فرض کنید که به دلیلی اکانت کاربری شما در آن بازی پاک شده است.

به این صورت، هم صندوق گنج شما و هم تمام ارزش پولی که در صندوق سرمایه‌گذاری کردید، به هدر می‌رود. اما اگر از وب 3 ارز دیجیتال برای معاملات استفاده کنید، ارزش پولی که داده‌اید، به هدر نمی‌رود.

با NFT با خیال راحت می‌توانید معاملات آنلاین انجام دهید

NFT یک ژتون غیر قابل معاوضه و یکی از ارزهای دیجیتال است که می‌توان در وب 3 از آن استفاده کرد. با استفاده از NFT در صورت پاک شدن اکانت کاربری بازی، ارزش سرمایه‌ای که در این بازی گذاشته‌اید را از دست نخواهید داد. به این ترتیب، ارزهای وب 3 می‌توانند نقش مهمی در معاملات آنلاین داشته باشند.

وب 3 امکان سانسور شدن کاربران را تا حد قابل‌توجهی کم می‌کند

در نسخه وب ۲ با اینکه تولیدکنندگان محتوا و کاربران می‌توانند محتوا را به اشتراک بگذارند، اما باید طبق قوانین و شرایط مالکان آن رفتار کنند. در نتیجه، اگر محتوای آن‌ها با قوانین مالکان هماهنگی نداشته باشد در خطر سانسور شدن قرار می‌گیرد. خوشبختانه با وب ۳ شما مالک پلتفرم خود هستید و قوانین را خودتان می‌سازید. به این صورت، لازم نیست نگران سانسور شدن محتوا باشید.

با وب 3 ارزش داده‌ها حفظ می‌شود

در وب ۳ داده‌های پلتفرم شما در یک زنجیره بلوکی قرار می‌گیرد. ویژگی این زنجیره بلوک این است که می‌تواند بدون داشتن یک مدیریت مرکزی داده‌ها را ذخیره کند. بنابراین، اگر نقطه مرکزی داده‌های آن از بین برود، آنها ارزش خودشان را از دست نخواهند داد. به این صورت، شما می‌توانید محتوا و ارزش کلی آن را به یک پلتفرم دیگر انتقال دهید و همان ارزش محتوا را در آن پلتفرم دیگر داشته باشید.

با سازمان‌های نامتمرکز مستقل وب 3 بخشی از مالک پلتفرم خود باشید

سازمان‌های نامتمرکز مستقل سازمان‌هایی هستند که توسط قوانین رمزگذاری شده یک برنامه کامپیوتری به وجود می‌آیند. با این سازمان‌ها می‌توانید مالک بخشی از پلتفرم خود باشید. این ویژگی نسبت به وب 2 ویژگی پیشرفته‌تر و بهتری است. در وب 2 کاربران فقط می‌توانستند در پلتفرم‌هایی که مالکان آنها شرکت‌های دیگر بودند، محتوای خود را به اشتراک بگذارند.

با این ویژگی شما می‌توانید در مالکیت پلتفرم و در بخشی از تصمیم‌گیری‌های مربوط به قوانین آن اختیار تصمیم‌گیری داشته باشید.

(با وای فای 7 آشنا شوید.)

داشتن کنترل و امنیت بیشتر برای حساب های کاربری با وب 3

در نسخه وب ۲ اگر کاربری روی پلتفرم یک حساب کاربری باز کند، باید از قوانین آن پلتفرم برای استفاده از حساب کاربری خود پیروی کند. برای مثال، فرض کنید که شما در پلتفرمی یک حساب کاربری آنلاین به وجود آورده‌اید و می‌خواهید عکس پروفایل خود را عوض کنید. اگر بخواهید عکسی انتخاب کنید که مخالف با قوانین پلتفرم است، نمی‌توانید این کار را انجام دهید. اما با وب ۳ این مشکل دیگر وجود ندارد.

با نسخه وب 3 امنیت حساب های کاربری آنلاین تان را افزایش دهید

نسخه وب ۳ امکان درست کردن پروفایل ENS و آدرس آتریوم رافراهم می‌کند. این ویژگی به شما کمک می‌کند تا کنترل و امنیت کاربری بیشتر در اختیار داشته باشید. ENS یک سیستم نامگذاری باز و توزیع‌پذیر است که بنابر زنجیره بلوکی آتریوم ساخته شده است. استفاده از این سیستم و آدرس آتریوم باعث می‌شود  با امنیت وارد حساب کاربری خود شوید. به این صورت، یک شرکت به تنهایی نمی‌تواند حساب کاربری شما را مسدود کند، مگر با اجازه اکثر کاربران.

با وب 3 از محدودیت‌های پرداخت پول عبور کنید

در وب 2 بسته به منطقه جغرافیایی و سایتی که از آن خرید می‌کنید، باید با ارز آن کشور معاملات خود را انجام دهید. وب 2 به محدودیت‌های ارزی و سیستم بانکی محدود است. اما در وب 3 می‌توانی به جای پول و معاملات آنلاین بانکی از ارزهای دیجیتال برای معامله استفاده کرد.

بنابراین، با وب ۳ دیگر مجبور نیستید نگران مشکلاتی مثل متفاوت بودن ارزهای پولی یا اتکا به سیستم‌های بانکی آنلاین باشید.

(در مورد تفاوت cpu و gpu مطالعه کنید.)

کاستی‌ها و معایب وب 3.0 چیست؟

با اینکه برنامه نویسی وب ۳ مزیت‌های زیادی دارد که در بخش قبلی آنها را توضیح دادیم، اما پروژه های وب ارز ۳ دیجیتال هنوز به بازار عرضه نشده‌اند. این به خاطر آن است که پروژه‌های وب ۳ هنوز هم کاستی‌هایی دارند که سازندگان آن باید این کاستی‌ها را برطرف یا محدود کنند. در این بخش به چند نمونه از کاستی‌های web 3 اشاره می‌کنیم.

هزینه ارزهای آتریوم برای همه ارزان نیست

وب 3 از سیستم اتریوم استفاده می‌کند. در حال حاضر، وارد شدن به سیستم اتریوم آسان و فعلاً رایگان است. اما انجام تراکنش‌های ارزهای وب 3 هزینه بالایی دارد. این مسئله دسترسی به وب ۳ برای برخی کشورها را دشوار می‌کند. با این وجود، این مشکلات را می‌توان با افزایش سطح شبکه و مقیاس‌بندی حل کرد، اما این مسئله کمی طول می‌کشد تا حل شود.

سطح کاربری وب 3 هنوز آسان نشده است

استفاده از وب ۳ پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. در وب ۳ یک سری مشکلات فنی و مسائل امنیتی وجود دارد که کاربران باید این مسائل را به طور کامل درک کنند. برای همین، می‌توان گفت که سطح کاربری وب ۳ آسان نیست. عرضه‌کنندگان کیف پول ارزی وب ۳ در تلاش هستند که این تجربه کاربری را راحت‌تر کنند. اما آسان‌تر کردن رابط کاربری خیلی راحت نیست و ارائه‌ی وب 3 کمی طول می‌کشد.

وب ۳ الگوهای فهم و استفاده متفاوتی دارد

هر نسخه وب مفاهیم و الگوهای یادگیری و استفاده متفاوت دارد. برای مثال، زمانی که وب 1 عرضه شد، مفاهیمی مثل مرورگر و جستجو در وب در بین کاربران اینترنتی رایج شد. برای وب 2 هم اصطلاحاتی مثل رسانه‌های اجتماعی به وجود آمد. برای وب ۳ هم همینطور است.

از آنجایی که ساخت وب 2 و وب 3 متفاوت است، کاربران باید این را در نظر داشته باشند که مفاهیم و الگوهای ذهنی که برای وب ۳ ارائه می‌شود متفاوت خواهند بود.

این مسئله ممکن است باعث شود برخی از کاربران فکر کنند استفاده از وب 3 دشوار است. اما اینطور نیست و استفاده از آن فقط کمی به عادت کردن و زمان نیاز دارد.

(در ایساج بخوانید: کلیپ بورد چیست؟)

وب 3 هنوز از زیرساخت‌های متمرکز استفاده می‌کند

گفتیم که یک مزیت اصلی استفاده از وب ۳ این است که زیرساخت‌های آن غیرمتمرکز هستند و کاربران می‌توانند اختیار آنها را بر عهده بگیرند. اما به این توجه داشته باشید که وب ۳ هنوز در اوایل کار و تکامل خود است. برای همین، هنوز از زیرساخت‌های متمرکزی مثل شرکت‌های رسانه‌های اجتماعی مثل توییتر و Discord استفاده می کند.

طبیعتاً بهتر است که وب ۳ به همان وعده خود یعنی داشتن زیرساخت غیر متمرکز عمل کند. اما این کار زمان‌بر است، زیرا مشکلات و موانع فنی و امنیتی زیادی برای آن وجود دارد. با این حال، آینده‌ای دور از امکان نیست که در آن وب ۳ به این احتمال دست پیدا کند.

وب 3 و متاورس

اینترنت دائما در حال تکامل است و نسخه‌ی امروزی که در اختیار کاربران قرار دارد با نسخه‌ی 1990، بسیار متفاوت است. اگر چند دهه بیشتر روی این زمین زندگی کرده باشید حتما صدای بوق‌های کوتاه و ممتد اتصال اینترنت را به یاد می‌آورید. در حالی که اینترنت راه درازی را طی کرده است اما همچنان راهی طولانی در پیش دارد.

کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که متاورس و وب 3 اتفاقات بزرگ بعدی هستند. با این حال ممکن است افراد این دو مفهوم را با هم مشابه بدانند اما باید بدانید که مفهوم و کاربرد Web 3.0 و متاورس کاملا از یکدیگر متفاوت است. در مطلبی جداگانه در خصوص متاورس توضیح داده‌ایم که می‌توانید برای اطلاعات بیشتر به آن رجوع کنید.

حرف آخر

وب ۳ پتانسیل زیادی برای دگرگون کردن اینترنت جهانی دارد و خیلی از ویژگی‌های آن می‌توانند کاستی‌های وب 2 را برطرف کنند. اینترنت وب ۳ به کاربرانش اجازه می‌دهد تا با اختیار و استقلال بیشتر و سود بهینه‌تر از فرصت‌های اینترنتی استفاده کنند. با این وجود، نمی‌توان از کاستی‌های وب 3 چشم‌پوشی کرد. باید در نظر داشته باشیم که وب ۳ یک مفهوم تازه و نوپا است و تا محقق شدن آن هنوز هم زمان باقی است.

منبع مطلب