حذف بدافزار از اندروید: معرفی روش‌های محافظت از گوشی‌های اندرویدی در برابر بدافزارها

تلفن‌های هوشمند این روزها بخشی جدایی‌ناپذیر از زندگی ما شده‌اند و برای موارد مختلفی از جمله کار، خرید، بانکداری، برقراری ارتباط با دوستان و خانواده و غیره از تلفن‌های هوشمند خود استفاده می‌کنیم. با تمام استفاده‌هایی که از گوشی‌های هوشمند خود می‌کنیم، آیا تا حالا به این موضوع فکر کرده‌اید که چه اطلاعاتی را در تلفن خود ذخیره دارید؟ در واقع می‌توان گفت این گوشی‌های هوشمند گنجینه‌ای از داده‌های حساس هستند که اگر به دست افراد دیگر بیفتد می‌تواند برای ما مشکل‌ساز باشد. بنابراین آشنایی با روش‌های حذف بدافزار از گوشی اندروید می‌تواند راه خوبی برای پیشگیری از این مشکلات باشد.

حذف بدافزار از اندروید

گوشی اندرویدی ما حاوی اطلاعات زیادی از جمله تصاویر، کارت‌های اعتباری، پیام‌ها و سایر اسناد و داده‌های ارزشمند که اکثرا روی تلفن هوشمند ذخیره می‌شوند. اگر بدافزارها به این اطلاعات دسترسی پیدا کنند می‌توانند باعث خطرات و اسیب‌های جبران‌ناپذیری شوند. بنابراین تشخیص بدافزار و حذف بدافزار احتمالی، امری ضروری است. اگر حس می‌کنید دستگاه اندرویدی شما کند شده و یا از داده‌های زیادی استفاده می‌کند، می‌تواند نشانه‌ای از وجود بدافزار گوشی باشد.

احتمال اینکه اپلیکیشن جدیدی دانلود کرده باشید و به همراه آن یک بدافزار نیز نصب شده باشد. برخی از اپلیکیشن‌ها نیز ایمن نیستند و می‌توانند بدافزارهای مخرب را وارد گوشی هوشمند اندرویدی شما کنند. حذف بدافزار در اندروید می‌تواند به امنیت بیشتر داده‌های شما کمک کند اما این کار را چگونه انجام دهیم؟ در ادامه‌ی این مطلب تصمیم داریم در مورد روش‌های حذف بدافزار از اندروید نکاتی را بیان کنیم.

بدافزار اندروید چیست؟

در کنار برنامه‌های متنوع و بسیار کاربردی که در فروشگاه گوگل پلی یا سایر فروشگاه‌های اندروید وجود دارد، برنامه‌های مخربی نیز وجود دارد که به آنها بدافزار گفته می‌شود. بدافزارها برای کسب درآمد ایجاد می‌شونند و مجرمان سایبری از روش‌های مختلفی برای کسب درآمد استفاده می‌کنند. آنها ممکن است مستقیما پولی از شما سرقت نکنند اما داده‌های شما را ردیابی می‌کنند و برای کسب درآمد، آنها را می‌فروشند. بر اساس این روش‌ها، بدافزارهای اندروید به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که در ادامه به چند نمونه از آنها اشاره می‌کنیم.

(سری به مطلب برنامه اندروید Google Find My Device نیز بزنید.)

آگهی‌افزار یا Adware

این نوع از بدافزارها خود را به عنوان یک برنامه‌ی قانونی که چیزی برای ارائه دارد، پنهان می‌کند. وقتی کاربر آنها را در گوشی خود نصب می‌کند، این بدافزار شروع به نمایش تبلیغات می‌کند. این بدافزار تبلیغات را به صورت پاپ آپ، بنرهای تبلیغاتی بالای صفحه کلید یا در مرورگر نمایش می‌دهد. برخی از این آگهی‌افزارها نیز شما را به صفحات دیگری پر از تبللیغات هدایت می‌کنند. این ابزارهای تبلیغاتی بعلاوه قادر هستند اطلاعات محرمانه‌ی شما را ردیابی کرده و به عنوان جاسوس‌افزار عمل کنند.

جاسوس‌افزار یا Spyware

جاسوس‌افزار نیز مشابه آگهی‌افزار است؛ در واقع آگهی‌افزارها می‌توانند جاسوس‌افزار نیز باشند. چنین برنامه‌هایی وانمود می‌کنند که یک برنامه‌ی خوب هستند؛ مانند یک بازی ساده یا برنامه‌ی اطلاعات آب و هوا. نرم‌افزارهای جاسوسی اطلاعات حساس شما را ردیابی می‌کنند و آن را برای سازندگان خود ارسال می‌کنند. آنها می‌توانند نسخه‌ی سیستم عامل، شماره تلفن، سابقه‌ی مرورگر و غیره را ردیابی کنند، ضربه‌های کلید شما را ضبط کنند و اطلاعاتی مانند شماره کارت اعتباری و غیره را بدزدند.

(مطلب رمزگذاری فایل پشتیبان واتساپ نیز می تواند برایتان جالب باشد.)

کرم‌ها و تروجان‌ها (Worms and Trojans)

کرم‌ها و تروجان‌ها می‌توانند خود را گسترش دهند و با استفاده از پیامک متنی یا تصویری نیز پخش می‌شوند. این بدافزارها همچنین می‌توانند از برنامه‌های همگام‌سازی برای آلوده کردن دستگاه‌های دیگر استفاده کنند. چنین برنامه‌هایی از منابع دستگاه شما استفاده می‌کنند و باعث کند شدن دستگاه یا گاهی اوقات خراب شدن آن می‌شوند.

علائم وجود بدافزار در اندروید و شناسایی بدافزار اندروید

وجود بدافزار در اندروید با مشکلات متعددی همراه خواهد بود و به همین خاطر تشخیص بدافزار اندروید در وهله‌ی اول می‌تواند برای حذف آن و رفع مشکلات ناشی از آن موثر باشد. از علائم وجود بدافزار در سیستم عامل اندروید می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• گرم شدن بیش از حد تلفن هوشمند
• خالی شدن سریع‌تر باتری نسبت به قبل
• ظاهر شدن مداوم تبلیغات پاپ آپ (Pop-up)
• نمایش تبلیغات غیرمعمول که گاهی اوقات خیلی شخصی هستند!
• کم شدن سرعت عملکرد تلفن
• برخی برنامه‌ها دیر باز می‌شوند، یا اصلا باز نمی‌شوند و یا خراب شده‌اند
• مشاهده‌ی برنامه‌هایی که دانلود آنها را به یاد ندارید
• افزایش بیش از حد مصرف اینترنت

البته اگر با مواردی همچون روت شدن دستگاه و عدم دریافت بروزرسانی برای سیستم عامل اندروید مواجه شدید بیشتر باید نگران بدافزارها باشید.

(مطلب مخفی کردن اعلان‌های حساس در اندروید نیز می تواند برایتان جالب باشد.)

نحوه‌ی بررسی وجود بدافزارها در اندروید

مهم‌تر از توجه به علائم وجود بدافزار در اندروید، نحوه‌ی پیدا کردن آنها است. برای بررسی وجود بدافزار در دستگاه اندرویدی خود مراحل زیر را دنبال کنید:

• وارد برنامه‌ی فروشگاه گوگل پلی (Google Play Store) شوید.
• دکمه‌ی منو را باز کنید.
• گزینه‌ی Play Protect را انتخاب کنید.
• روی دکمه‌ی Scan ضربه بزنید.

به این ترتیب دستگاه شما شروع به بررسی بدافزارهای اندروید می‌کند و اگر برنامه‌ی مخربی را کشف کند، گزینه‌ای برای حذف آن ارائه می‌دهد. برای امنیت بیشتر، دستگاه اندرویدی خود را فقط به صورت دستی اسکن نکنید. شما می‌توانید با تنظیم اسکن خودکار محافظت بیشتری داشته باشید تا اطمینان حاصل کنید هرگاه بدافزار به سیستم عامل اندروید شما حمله کند، به شما هشدار داده خواهد شد.

برای این کار لازم است دوباره صفحه‌ی مربوط به Play Protect را باز کنید. از گوشه‌ی بالا سمت راست منوی تنظیمات آن را باز کنید و مطمئن شوید هر دو گزینه‌ی موجود سبز و روشن هستند.

روش‌های حذف بدافزار از اندروید – چگونه از شر ویروس‌ها و بدافزارها خلاص شویم؟

روش اول حذف بدافزار اندروید: قرار دادن تلفن هوشمند در حالت ایمن

قرار دادن تلفن همراه در حالت ایمن به شما این امکان را می‌دهد که برنامه‌ها و سرویس‌های شخص ثالث را غیرفعال کنید و فرصت داشته باشید که بدافزار را نیز غیرفعال کنید. برای فعال کردن این حالت در دستگاه‌های اندرویدی می‌توانید چند ثانیه دکمه‌ی خاموش و روشن گوشی را نگه دارید. در منویی که باز می‌شود گزینه‌ی حالت ایمن یا Safe Mode یا Emergency mode را انتخاب کنید و صبر کنید تا گوشی شما دوباره راه‌اندازی شود. پس از راه‌اندازی مجدد می‌توانید علامت Safe Mode را در پایین صفحه‌ی گوشی مشاهده کنید. این علامت نشان می‌دهد که سیستم شما با موفقیت وارد حالت ایمن شده است.

با ضربه زدن بر روی نماد چرخ دنده از لیست برنامه‌ها، تنظیمات دستگاه خود را باز کنید. سپس روی گزینه‌ی Apps & notification یا موارد مشابه که برای مدیریت برنامه‌ها است، ضربه بزنید. لیست برنامه‌ها را به دقت بررسی کنید و هر چیز مشکوکی را حذف کنید. اگر به برنامه‌ی مشکوک و ناشناخته‌ای برخوردید که قادر به حذف آن نیستید، احتمالا این همان بدافزاری است که به دنبالش هستید. بنابراین ابتدا برنامه را غیرفعال (Disable) کنید و سپس به بخش Device admin apps رفته و برنامه‌ی مورد نظر را در لیست پیدا کنید و دکمه‌ی کنار آن را خاموش کنید.

در نهایت دوباره دکمه‌ی پاور گوشی خود را نگه دارید و از گزینه‌های موجود حالت نرمال را انتخاب کنید. اگر این روش حذف بدافزار های اندروید برای شما کارساز نبود می‌توانید به یک متخصص مشورت کنید.

روش دوم حذف بدافزار در اندروید: تمام برنامه‌های مشکوک را حذف کنید

اگر دستگاه اندرویدی شما کند شده و یا سایر نشانه‌های وجود بدافزار در آن وجود دارد اما همچنان گوشی شما کار می‌کند شاید لازم باشد نگاهی به لیست برنامه‌های موجود خود بیاندازید. برنامه‌هایی که اخیر نصب کرده‌اید را بررسی کنید و اگر در مورد امنیت آنها مطمئن نیستید کمی در مورد آنها تحقیق کنید؛ برای مثال نظرات کاربران را در فروشگاه گوگل پلی بخوانید و یا در مورد آن برنامه در گوگل سرچ کنید. معمولا این کار برای تشخیص قابل اعتماد بودن و یا مشکلاتی که سایر کاربران با آنها مواجه بوده‌اند، کافی است.

برنامه‌هایی که استفاده نمی‌کنید را حذف کنید و تنها برنامه‌هایی را نگه دارید که مورد نیاز شما هستند. برنامه‌هایی که نصب آنها را به خاطر ندارید حذف کنید و این برنامه‌ها معمولا اصلی‌ترین مظنونین در ایجاد خرابی در دستگاه اندرویدی هستند.

روش سوم حذف بدافزار از اندروید: پاک کردن بخش دانلودها

برخلاف سیستم‌های iOS، سیستم عامل اندروید به شما امکان می‌دهد تا فایل‌های مختلفی را از اینترنت دانلود کنید. این یک ویژگی مفید است اما در عین حال می‌تواند خطراتی را نیز به همراه داشته باشد که از جمله‌ی آنها می‌توان به دانلود تصادفی یک بدافزار گوشی اشاره کرد! به همین خاطر مهم است که پوشه‌ی دانلودها را همیشه زیر نظر داشته باشید و فایل‌های مشکوک یا غیرضروری را از آن حذف کنید. اگر دستگاه اندرویدی شما پاسخ نمی‌دهد یا به شما امکان باز کردن هیچ برنامه‌ای را نمی‌دهد باید به دنبال راه‌کارهای پیشرفته‌تری باشید.

روش چهارم حذف بدافزار اندروید: نصب برنامه حذف بدافزار اندروید یا آنتی ویروس

با توجه به اینکه مجرمان سایبری همیشه به دنبال راه‌های جدیدی برای نفوذ به حریم خصوصی و سرقت داده‌های روی تلفن همراه هستند معمولا تلاش‌ها برای حذف بدافزارها کافی نیستند! به همین دلیل است که موثرترین راه برای محافظت از دستگاه اندروید، نصب یک برنامه‌ی امنیتی موبایل قابل اعتماد است. با دانلود نرم افزار حذف بذافزار می‌توانید از گوشی موبایل خود در برابر ویروس‌ها، فایل‌ها و برنامه‌های غیرکاربردی و مخرب و بدافزارها محافظت کنید. گزینه‌های زیادی برای نصب وجود دارد که از جمله‌ی آنها می‌توان به Avast Security، AVG Antivirus، نرم‌افزار Clario و غیره اشاره کرد.

(به مطلب تفاوت آنتی ویروس و فایروال نیز سر بزنید.)

استراتژی‌های حذف بدافزار از گوشی اندروید

یادگیری نحوه‌ی متوقف کردن و حذف بدافزارهای اندروید با آگاهی و اقدامات پیشگیرانه آغاز می‌شود. بنابراین برای محافظت از دستگاه خود در برابر خطرات احتمالی به این نکات توجه کنید:

• برنامه‌های امنیتی مناسب نصب کنید.
• سیستم عامل و نرم‌افزارهای گوشی خود را بروزرسانی کنید.
• از کلیک کردن روی لینک‌های ناآشنا در ایمیل‌ها و سایت‌های مختلف اجتناب کنید.
• از پسوردهای قوی استفاده کنید و یا از برنامه‌ی مدیریت رمز عبور استفاده کنید.
• از اتصالات وای‌فای ناامن دوری کنید. اگر احتیاج دارید به یک هات اسپات عمومی متصل شوید حتما از VPN استفاده کنید.
• اپلیکیشن‌های مورد نیاز خود را تنها از منبع مطمئن مانند فروشگاه گوگل پلی دانلود کنید.
• زمانی را برای خواندن دسترسی‌های مورد نیاز برنامه و اطلاعات مربوط به آن اختصاص دهید تا از دسترسی‌هایی که در اختیار توسعه‌دهندگان برنامه قرار می‌دهید، آگاه باشید.

منبع مطلب